Bàn thờ gia tiên là một phần quan trọng trong văn hóa truyền thống của người Việt Nam. Đây là nơi tôn vinh và thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên và linh hồn của họ. Bài viết này sẽ đi sâu vào việc gồm những gì trong bàn thờ gia tiên và cách bày trí sao cho đúng truyền thống và mang ý nghĩa tôn thờ.
Ý nghĩa của phong tục thờ cúng của con dân Việt Nam
Thờ cúng tổ tiên là một chuỗi các nghi lễ thể hiện lòng kính trọng, tôn vinh, và biết ơn đối với tổ tiên, ông bà, cha mẹ, những người đã tạo dựng cuộc sống cho chúng ta.
Phong tục này nhắc nhở thế hệ sau rằng không quên nguồn gốc là điều quan trọng, dù ở bất kỳ nơi nào và xa quê hương. Nó giúp bảo tồn và phát huy truyền thống tốt đẹp của tổ tiên, cùng với việc dạy dỗ nhân dân về tầm quan trọng của việc này trong việc duy trì và phát triển nó qua các thế hệ. Phong tục này còn có vai trò kết nối giữa thế giới của người sống và người đã qua đời, cũng như nối liên thế giới trần tục với tâm linh. Người Việt tin rằng cuộc sống tồn tại sau khi dã khuất, và tổ tiên của họ vẫn chăm sóc và bảo vệ chúng ta suốt cuộc sống của họ.
Bộ đồ đồ thờ gia tiên đầy đủ gồm những gì? Cách bày trí đúng, chuẩn phong thủy
Thờ cúng tổ tiên đánh dấu một nét văn hóa truyền thống quan trọng của người Việt Nam. Phong tục này mang đậm giá trị văn hóa và tinh thần, và người Việt luôn đặc biệt quý trọng lễ nghĩa trong đời sống.
Việc chuẩn bị bàn thờ cúng tổ tiên là một quá trình cẩn thận và kỹ lưỡng. Mỗi gia đình sẽ lựa chọn các lễ vật theo trình tự và nguyên tắc nhất định, tùy thuộc vào vùng miền, dân tộc, và điều kiện cụ thể của họ. Bàn thờ cũng có kích thước và diện tích khác nhau tùy theo gia đình. Các vật phẩm trên bàn thờ cúng tổ tiên thường thay đổi dựa trên mục đích của lễ cúng. Tuy nhiên, có một số đồ lễ cần thiết mà mọi gia đình thường có, bao gồm:
Bát hương trên bàn thờ
Vật phẩm quan trọng nhất không thể thiếu trên bàn thờ là lư hương, hay còn được gọi là bát hương. Bát hương có vai trò chính là để thắp hương trong lễ cúng tổ tiên. Trong tâm linh người Việt, bát hương được coi là một linh vật nối liên hai thế giới - thế giới của người sống và thế giới của người đã qua đời. Đồng thời, theo quan niệm phong thủy, bát hương còn được coi là nơi mà ông bà hay tổ tiên ngụ khi trở về thăm gia đình. Số lượng và kích thước của bát hương có thể thay đổi tùy thuộc vào mục đích và kích thước bàn thờ của gia đình. Việc chọn lựa bát hương phù hợp là một phần quan trọng trong quá trình chuẩn bị cho lễ cúng tổ tiên.
Lư hương thường được làm theo kích thước và nguyên tắc phong thủy để mang lại may mắn cho gia đình. Trên bàn thờ, thường có ba bát hương theo một cách bài trí cụ thể:
- Bát hương ở giữa: Đây là bát hương lớn nhất và thường được sử dụng để thờ Thổ Công trong nhà. Thổ Công là thần thánh được coi trọng trong việc bảo vệ và đảm bảo an lành cho gia đình.
- Bát hương bên trái: Bát hương này thường nhỏ hơn và được sử dụng để thờ cúng gia tiên, tức là ông bà hoặc tổ tiên của gia đình.
- Bát hương bên phải: Đây là bát hương thứ hai về kích thước, thường được dùng để thờ cúng các thần thánh như ông Mãnh và bà Cô, tùy theo tín ngưỡng gia đình cụ thể.
Tuy nhiên, trong những gia đình có bàn thờ riêng biệt cho Thổ Công và gia tiên, bát hương có thể được đặt trên bàn thờ tương ứng. Sự sắp xếp và sử dụng bát hương như vậy thể hiện sự tôn trọng và tôn vinh đối với các thần thánh và tổ tiên trong tâm linh người Việt.
Ống dùng để cắm hương, nhang
Ống cắm nhang thường được sử dụng để cắm hương hoặc để cắm đuốc trên bàn thờ. Thông thường, ống cắm nhang được đặt gần bình hoa hoặc được sắp xếp đối xứng hai bên bàn thờ. Việc sử dụng ống cắm nhang giúp làm cho bàn thờ trở nên gọn gàng hơn và tạo sự sắp xếp hợp lý. Tuy nhiên, đối với những gia đình có bàn thờ có kích thước nhỏ hoặc vừa, có thể không cần bổ sung thêm ống cắm nhang tùy theo sở thích và tài chính của gia đình.
Bộ ấm trà cúng bái nhỏ
Bộ ấm trà truyền thống thường bao gồm một ấm trà, khoảng 6 tách trà, và một đĩa chứa ấm và chén. Chức năng chính của bộ ấm trà này trong lễ thờ cúng tổ tiên là để dâng cúng trà và nước cho tổ tiên. Gia đình thường pha trà và dâng cúng ông bà trong các dịp cúng tế, lễ giỗ để tin rằng ông bà ở thế giới bên kia có thể thưởng thức những món này. Việc này thể hiện lòng kính trọng và biết ơn đối với tổ tiên, và nó là một phần quan trọng của phong tục thờ cúng tổ tiên của người Việt Nam.
Bình hoa tươi
Lọ lục bình hoặc lọ cắm hoa là một phần quan trọng trên bàn thờ gia tiên và không thể thiếu trong các nghi lễ thờ cúng. Chức năng chính của lọ cắm hoa là để cắm những bó hoa tươi và dâng tặng cho ông bà và tổ tiên đã qua đời.
Thường thì lọ hoa sẽ được đặt đối xứng ở hai bên của bàn thờ, hoặc có thể đặt một lọ hoa ở phía Tây. Đối với những gia đình có bàn thờ lớn, có thể cắm thêm nhiều bó hoa để tạo nét thẩm mỹ và cải thiện phong thủy, tạo không gian thánh thiêng và trang trọng hơn cho lễ thờ cúng tổ tiên.
Mâm bồng hay đĩa đựng hoa quả
Mâm bồng, còn được gọi là đĩa hoa quả, là một phần quan trọng không thể thiếu trên bàn thờ gia tiên của mỗi gia đình. Mâm bồng được sử dụng để đặt hoa quả, bánh kẹo, và những vật phẩm lễ khác để dâng cúng và tôn vinh gia tiên. Thông thường, các mâm bồng sẽ được đặt đối xứng ở hai bên bàn thờ hoặc đặt một đĩa trung tâm về hướng Đông, tạo nên một bố cục trang trọng và linh thiêng trong lễ thờ cúng tổ tiên.
Chóe thờ cúng, chóe bày
Chóe thờ trên bàn thờ thường bao gồm ba chiếc, dùng để đựng muối, gạo và nước hoặc rượu. Mục đích chính của chóe là để thể hiện lòng kính trọng và cầu mong sự dư dả, sung túc cho gia đình và tổ tiên. Tuy nhiên, trong những gia đình có bàn thờ có diện tích nhỏ hoặc vừa, có thể bỏ qua việc sử dụng chóe để bày trên bàn thờ. Điều quan trọng nhất vẫn là lòng thành kính và tôn trọng đối với tổ tiên trong lễ thờ cúng tổ tiên.
Đèn thờ cúng hay chân nến thờ
Đèn thờ được sử dụng để cung cấp ánh sáng cho không gian thờ cúng. Thường thì đèn thờ và chân nến được sử dụng thành một cặp và đặt cạnh kỷ chén thờ. Người Việt xưa tin rằng việc thắp sáng đèn thờ là một cách để hướng dẫn và tạo đường dẫn cho tổ tiên và linh hồn của người đã khuất có thể trở về thế giới của người sống, góp phần tạo sự kết nối giữa hai thế giới âm dương. Điều này thể hiện sự tôn trọng và quan tâm đối với tổ tiên và tập trung vào việc duy trì sự linh thiêng và tôn nghiêm trong lễ thờ cúng tổ tiên của người Việt.
Di ảnh cúng
Di ảnh thờ cúng của tổ tiên đã khuất thường được đặt trên bàn thờ theo quy tắc nam tả nữ hữu, tức là nam ở bên trái, nữ ở bên phải. Tuy nhiên, thực tiễn đặt ảnh thờ có thể thay đổi tùy theo vùng miền và tín ngưỡng của gia đình.
Ở một số vùng, di ảnh thờ chỉ được đặt trên bàn thờ trong vòng ba năm đầu tiên sau khi người đó đã mất. Trong các vùng khác, ảnh thờ có thể được duy trì trên bàn thờ từ năm này qua năm khác mà không có thời hạn cố định. Thường thì ảnh thờ sẽ được đóng khung bằng kính trong khung gỗ hoặc khung kim loại để bảo vệ và tôn trọng hình ảnh của tổ tiên.
Cách đặt bàn thờ gia tiên chuẩn phong thủy
Ngoài giải đáp cho bạn câu hỏi bàn thờ gia tiên gồm những gì? Bàn Thờ Tận Tâm còn muốn cung cấp thông tin về ngày giờ và vị trí đặt bàn thờ theo phong thủy, giúp kích hoạt tài lộc, thịnh vượng cho gia đình.
Ngày giờ đặt tủ thờ gia tiên hợp phong thủy
Bàn thờ gia tiên là nơi linh thiêng để thần linh, tổ tiên, người đã khuất cư ngụ, đồng thời bày tỏ sự hiếu kính, sự tôn trọng và biết ơn của chúng ta đối với những người ở thế giới tâm linh. Vì vậy, việc thờ cúng gia tiên không chỉ đơn giản là mua đại một bộ tủ thờ hoặc bàn thờ và đặt tùy tiện bất kỳ nơi nào trong nhà. Mà gia chủ cần phải xem ngày giờ tốt để bố trí bàn thờ tổ tiên vào nhà nhằm mang lại sự linh thiêng và công nhận, chứng giám từ ông bà, đất trời:
– Vào những năm gia chủ gặp nạn tam tai thì không nên đặt bàn thờ, cụ thể:
- Gia chủ tuổi Thìn, Tý, Thân hạn tam tai sẽ rơi vào các năm Thìn, Mão, Dần.
- Gia chủ tuổi Sửu, Dậu, Tỵ hạn tam tai sẽ rơi vào các năm Sửu, Tý, Hợi.
- Gia chủ tuổi Mùi, Mão, Hợi hạn tam tai sẽ rơi vào các năm Mùi, Ngọ, Tỵ.
- Gia chủ tuổi Tuất, Ngọ, Dần hạn tam tai sẽ rơi vào các năm Tuất, Dậu, Thân.
– Ngày đặt bàn thờ cần là một ngày tốt và không xung khắc với tuổi mệnh của gia chủ, không là ngày Thiên Cẩu và Sát Sư. Nên chọn các ngày mà các vị thần linh đang ở trần gian, như vậy việc cúng bái và cầu xin mới có thể linh thiêng.
Vị trí đặt để bàn thờ tổ tiên
Bàn thờ thờ cúng gia tiên tốt nhất là nên đặt ở phòng riêng, tuy nhiên, với những gia đình có diện tích nhỏ thì nơi thờ cúng thông thường sẽ được tích hợp với nơi sinh hoạt chung. Trường hợp này, bàn thờ nên được đặt ở phòng khách vì đây là nơi thoáng đãng và trang nghiêm nhất trong nhà. Phía sau của bàn thờ cần phải có một bức tường vững chãi. Đồng thời, bàn thờ không được dựa hẳn vào cửa kính, cửa sổ. Để bàn thờ được đặt ở vị trí chuẩn phong thủy cần lưu ý những vấn đề sau:
Nếu không muốn gia đình bất hòa, cãi vã thì không được đặt bàn thờ gia tiên ngược lại với hướng của ngôi.
– Không đặt bàn thờ ở bếp và vệ sinh, vì khi đặt bàn thờ ở những nơi này sẽ phạm vào tội bất kính và không tôn trọng thần linh, từ đó mà vận khí gia đình bị giảm sút.
– Không đặt bàn thờ ở dưới xà ngang, vì có nhiều quan niệm cho rằng, xà ngang là nơi sinh nhiều hung khí. Do vậy, khi đặt bàn thờ này có thể khiến cho thành viên trong gia đình của bạn có thể bị suy nhược, đau đầu… Ngoài ra, cũng có thể vị trí này sẽ ảnh hưởng đến vận khí của gia chủ.
– Không được đặt bàn thờ tại cửa ra vào: vì nếu đặt ở đây bát hương sẽ dễ dịch chuyển vì gió, đồng thờ nơi này còn ồn ào dễ làm kinh động đến thần linh.
– Không được đặt bàn thờ tại phòng ngủ: Việc đặt bàn thờ trong phòng ngủ là điều vô cùng cấm kỵ trong phong thủy, vì đây là nơi riêng tư của vợ chồng, con cái sẽ làm đi sự tôn nghiêm vốn có của thờ cúng.
– Bên cạnh đó, bàn thờ không được đặt cạnh những nơi ô uế khác vì sẽ gây ảnh hưởng xấu cho sức khỏe cũng như sự nghiệp của tất cả thành viên trong gia đình.
– Hướng đặt bàn thờ gia tiên đẹp cần phải phù hợp với mệnh của người chủ gia đình.
– Thiên Lộc và Quý Nhân là 2 hướng đặt bàn thờ đẹp nhất. Cấm kỵ nhất là đặt bàn thờ nhìn theo hướng Tây Nam và Đông Bắc vì đây là hướng của Ngũ Quỷ. Ngoài ra, không được đặt bàn thờ ở Đông Bắc nhìn ra Tây Nam.
Trên đây là tất cả thông tin trả lời cho câu trả lời cho câu hỏi bàn thờ gia tiên gồm những gì cũng như cách lắp đặt, bày trí bàn thờ và vật phẩm trên bàn thờ một cách chuẩn phong thủy nhất. Nếu có thắc mắc gì trong vấn đề này, hãy nhanh chóng liên lạc với Phú Hoàng Gia để được hỗ trợ nhé.
